Rodzaje intercyzy przedmałżeńskiej
Jak zakładają przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, małżeństwo dwojga osób oznacza objęcie ich ustawową wspólnością majątkową, dzięki której wszystko, co zgromadzą po ślubie stanie się częścią majątku wspólnego. W rezultacie małżonkowie budują wspólne zabezpieczenie finansowe dla stworzonej przez siebie rodziny, razem rozporządzając dochodami i nieruchomościami do nich należącymi. Jedyne wyjście od tej reguły może zapewnić małżonkom podpisanie tak zwanej intercyzy, czyli umowy dotyczącej podziału majątku odbiegającej od standardowych zasad. Jakie są rodzaje intercyzy przedmałżeńskiej i na jakiej zasadzie można ją zawrzeć?
Wspólność majątkowa w świetle prawa
Gdy dwoje ludzi zawiera legalny w świetle prawa związek małżeński, ich dochody i wszelkie własności nabyte po dacie zaślubin są automatycznie widziane jako część wspólna, czyli tak zwana wspólnota majątkowa.
Ustawa ta ma przede wszystkim zapewnić rodzinie solidne fundamenty finansowe, a w razie rozwodu, pozostawić małżonków z majątkiem podzielonym na połowę, o ile sąd nie orzeknie inaczej. Nie każdemu odpowiada jednak taki obrót spraw, dlatego wiele osób decyduje się na podpisanie tak zwanej intercyzy.
Intercyza oznacza z łacińskiego rozstrzygnięcie, jednak jej oficjalna nazwa prawna to umowa majątkowa małżeńska. Zawarta pomiędzy dwiema osobami przed zawarciem związku małżeńskiego, intercyza określa w jaki sposób będzie następował podział majątku pomiędzy małżonkami, nie będący jednocześnie określony zasadami ustawowej wspólności.
Z zasady intercyzę kojarzy się jako całkowitą rozłączność majątkową, wedle której majątek wspólny w ogóle nie powstanie. Małżonkowie dysponują wówczas wyłącznie własnymi zasobami finansowymi, nie odpowiadając tym samym za błędne decyzje biznesowe współmałżonka, jego długi czy inne zobowiązania. To jednak nie jedyne rozwiązanie określone we wspomnianym wcześniej kodeksie – mówi adwokat Marta Olejnik-Hejne z Wrocławia. W rzeczywistości istnieją cztery warianty intercyzy, a każda z nich w inny sposób rozdziela pieniądze i dobra pomiędzy małżonków.
Rodzaje intercyzy przedmałżeńskiej
Umowa majątkowa małżeńska wyłączająca wspólność majątkową to pierwszy i dość często stosowany wariant, który został wspomniany już wcześniej. Małżonkowie nie współdzielą pomiędzy sobą żadnej własności ani finansów, a więc każde z nich zarabia na własny rachunek. W przypadku rozwodu lub nieszczęśliwego wydarzenia pozbawiającego jednego z małżonków znacznej części dorobku, druga osoba nie musi odpowiadać za to swoimi środkami.
Kolejnym wariantem intercyzy jest umowa majątkowa małżeńska rozszerzająca wspólność majątkową. Jest ona w pewnym sensie zupełnym przeciwieństwem pierwszej wspomnianej umowy i jednocześnie rozszerzeniem podstawowej wspólności majątkowej. Małżonkowie wnoszą do wspólności również to, co zarobili bądź otrzymali przed ślubem, choć mają prawo do wyłączenia pewnych części, które pozostaną ich majątkiem osobistym.
Umowa majątkowa małżeńska ograniczająca wspólność majątkową również bazuje na tej zgodnej z ustawą, jednak w tym wypadku małżonkowie mogą zastrzec które części nie znajdą się we wspólności i tym samym co zostanie zachowane dla każdego z nich jako majątek osobisty. W ten sposób małżonkowie upewniają się, że nawet po zawarciu ślubu część dochodów lub dóbr pozostanie we władaniu wyłącznie jednej osoby.
Ostatnim wariantem intercyzy jest umowa majątkowa małżeńska przywracająca wspólność majątkową, którą można zawrzeć już po ślubie i jest ona w pewien sposób anulacją wszystkich poprzednich dokumentów, gdyż jej zadaniem jest przywrócenie ustawowej wspólności majątkowej. Ponownie, małżonkowie wspólnie zarządzają swoimi nieruchomościami i finansami, a w razie konieczności i jeśli sąd nie ustanowi inaczej, dzielą się nimi po połowie.